Dynaudio LYD 5 – Cặp loa sáng giá của dòng loa kiểm âm LYD

Năm 1977, Wilfried Ehrenholz, Gerhard Richter và Ejvind Skaaning hợp tác với nhau để thành lập Dynaudio. Rất nhanh chóng, thương hiệu loa này đã gây dựng được danh tiếng cho mình nhờ vào những cặp loa đậm chất sáng tạo với công nghệ tiên tiến cùng sự đầu tiên nghiên cứu vào lĩnh vực điện thanh (electro-acoustics), một điều tương đối hiếm hoi vì phần lớn các thương hiệu loa khi ấy chỉ chú tâm đến một thứ – đáp tuyến tần số. Một trong những ví dụ về công nghệ tiên tiến của Dynaudio chính là cấu trúc driver khá bất thường cho đến nay vẫn được sử dụng ở những cặp loa monitor của hãng.

LYD là một trong những dòng loa monitor chủ lực của Dynaudio hiện nay. Ở thời điểm mới ra mắt, hãng chỉ đưa ra thị trường ba mẫu loa active dạng bookshelf là LYD 5, 7 và 8. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu Dynaudio LYD-5 để làm rõ vì sao đây vẫn là một cặp loa rất sáng giá dù cho nó vẫn chỉ xếp ở vị trí cuối bảng.

Giới thiệu về LYD 5

Có hai lý do khiến LYD 5 rất hấp dẫn: Thứ nhất, cặp loa này rất đẹp. Đẹp từ trên ảnh 2D cho đến cả bước ra ngoài đời thực. Dù cho không có bất cứ thiết kế nào bất thường, vẫn sử dụng thùng loa vuông vức nhưng gọt vát chéo ở hai cạnh mặt trước – phong cách thường thấy ở loa của Dynaudio, thế nhưng phối màu của loa rất tương phản khi cho tấm ván mặt trước mang sắc trắng đối lập hoàn toàn với màu đen của driver và vách thùng loa. Điều đó khiến cho loa đậm nét phong cách cổ điển của Dynaudio không lẫn vào đâu được. Ở LYD 5, cổng bass phản xạ được thiết kế thành dạng khe để tiết kiệm diện tích bề mặt nhưng vẫn đảm bảo tốt khả năng thoát hơi của loa, trong khi vẫn đủ chỗ để lắp mạch khuếch đại cũng như các chi tiết cần thiết khác.

Lý do thứ hai khiến LYD 5 hấp dẫn nằm ở mức giá của sản phẩm. Cặp loa nhỏ này có giá thành tương đối cạnh tranh, dù không phải là thấp nhất cho những cặp loa chất lượng cao ở phân khúc sơ nhập nhưng cũng chẳng cách xa sự thật đó là mấy. Ở tầm giá này, thật khó có thể tin là LYD 5 được sản xuất tại Đan Mạch chứ không phải là châu Á. Và vì thế Dynaudio hoàn toàn có quyền tự hào về điều này.

Chi tiết kỹ thuật

Xét về kích thước, LYD 5 thực sự khá nhỏ với thể tích khối 5.5 lít, chiều rộng, chiều cao, chiều dài là 170 x 260 x 211mm và nặng 5.7kg. Kích thước ấy khiến cặp loa phù hợp với việc sử dụng một driver midwoofer cỡ nhỏ, đường kính chỉ 145mm, màng loa làm bằng polymer gia ố. Đi cùng driver midwoofer này là tweeter màng vòm 28mm với màng loa làm bằng lụa mềm. Thiết kế cho viền driver midwoofer lấn vào diện tích của tweeter khá bắt mắt, không chỉ tạo cảm giác về thẩm mỹ mà thậm chí còn kéo trọng tâm âm học của hai driver này lại gần nhau hơn.

Là loa active, LYD 5 được trang bị mạch khuếch đại tương đối mạnh. Với chế độ hoạt động class D, mạch khuếch đại này có thể cung cấp tối đa 100 watt, với 50 watt cho mỗi driver. Loa có tần số cắt cực kỳ cao – 5.2kHz, trong khi ở loa bookshelf thông thường con số này chỉ dừng lại ở quanh khoảng 2kHz là tối đa.

Nếu kiểm tra đáp tuyến tần số chính trục (on-axis) và lệch trục (off-axis) 30 độ của LYD 5, có thể thấy kết quả được thể hiện rất tốt, ngay cả ở phạm vi tần số cắt của loa. Để có thể đạt tần số cắt như vậy, LYD 5 phải sử dụng một driver midwoofer tương đối nhỏ. Bên cạnh đó, việc thiết kết màng loa và nắp chống bụi liền mảnh cũng góp phần kiểm soát hoạt động, giúp cho driver có thể hoạt động tốt ở những dải tần số cao hơn một quãng tám so với driver bình thường.

Tiếp tục quan sát, người dùng có thể thấy rằng Dynaudio đã làm rất tốt để đem đến một dòng loa LYD thân thiện với người sử dụng. LYD 5 được trang bị các cổng đầu vào XLR và RCA. Mặc dù cặp loa này được tích hợp DSP – đồng nghĩa với việc có khả năng chuyển đổi từ analog sang digital (ADC), LYD 5 lại không hề có bất cứ đầu vào digital nào. Điều này tương đối hợp lý, bởi bên cạnh việc thêm cổng digital có thể khiến tăng giá thành của loa, Dynaudio có lẽ tin rằng không nhiều khách hàng trong phân khúc này có điều kiện sử dụng các ứng dụng DAW hay monitor controller với đầu ra digital monitor thích hợp.

DSP của LYD 5 hoạt động với độ phân giải 24-bit/96kHz, vì thế có người cho rằng nếu người sử dụng quen làm việc với độ phân giải cao hơn, dòng LYD nói chung không dành cho họ. Tất nhiên, lại một lần nữa, lượng khách hàng như thế trong phân khúc giá này thực sự không nhiều. Có lẽ đối với khách hàng ở tầm giá của LYD, điều mà họ quan tâm thực sự là độ trễ của DSP. Dynaudio ước lượng rằng độ trễ sẽ rơi vào khoảng 30 sample, ở tần số 96kHz tương đương với 0.3ms. Tuy nhiên, khi đo bằng FuzzMeasure, độ trễ thu được lên đến gần 1ms. Các nghiên cứu của Hugh Robjohns cho thấy con người có thể nhận ra độ trễ với khoảng thời gian ngắn hơn thế rất nhiều. Tuy nhiên, độ trễ của LYD 5 có vẻ như không phải là vấn đề đáng lo ngại, vì độ trễ của các tần số thấp cơ bản vẫn lớn hơn thế rất nhiều.

Ở mặt sau loa, người dùng có thể thấy EQ và các lựa chọn thiết lập đều được thực hiện bằng switch gạt, rất tiện lợi và dễ sử dụng. Ở đây ta thấy có 3 thiết lập bandwidth cho dải trầm, ba thiết lập cân bằng âm sắc và hai thiết lập đặt vị trí loa gần tường hay xa tường. Thiết lập bandwidth cho dải trầm sẽ tạo suy hao, kéo dài từ 50Hz đến 70Hz, mỗi nấc gạt tương đương 10Hz. Ở loa monitor LYD 5, 10Hz suy hao tương đương với việc giảm đi tối đa 5dB.

Cân bằng âm sắc có ba mức thiết lập là B (bright – thiên sáng), N (Normal – trung tính) và D (Dark – thiên tối). Để tạo ra chất âm thiên sáng hay thiên tối, loa sẽ tạo đỉnh ở đáp tuyến tần số phía bên trái hay bên phải của mốc 1kHz (hiểu một cách đơn giản thì tạo đỉnh tức là làm cho bên đó có âm lượng lớn hơn). Thiết lập D sẽ khiến dải 20kHz suy hao 1.5dB và tăng 1.5dB cho dải 20Hz trong khi thiết lập B làm điều ngược lại.

Điều chỉnh cuối cùng của EQ là điều chỉnh vị trí đặt loa, với hai thiết lập “Wall” và “Free”. Người dùng sẽ chỉnh về Wall khi đặt loa gần tường (hãng có nhắc đến khoảng cách 0.5m). Tuy nhiên, để hiểu thiết lập này làm như thế nào không đơn giản. Đây không phải chỉ là 1 EQ bình thường và Dynaudio – vì những lý do liên quan đến công nghệ độc quyền cũng sẽ chẳng giải thích sâu hơn.

Kết luận

Chỉ với khoảng 15 triệu, người nghe sẽ sở hữu trong tay một cặp loa studio monitor nhỏ với chất lượng tương đối cao đến từ thương hiệu loa uy tín Dynaudio. Và điều đáng mừng nhất là không chỉ thích hợp cho việc nghe kiểm âm, cặp loa này còn có thể dùng để nghe giải trí với những thiết lập thích hợp. Do đó, nếu chưa có điều kiện để trải nghiệm các mẫu loa cao cấp của Dynaudio, LYD 5 có lẽ sẽ là một lựa chọn tương đối đơn giản, dễ dàng cho người sử dụng.